In de nieuwe interviewreeks van Waterrecreatie Nederland ‘Vijf vragen aan’ bijt Nicholas Heiner de spits af. Heiner (Enkhuizen, 20 april 1989) is bekend als Nederlands allround topzeiler op zeegaande raceboten maar ook in de olympische Laser en Finn klasse. Hij werd in 2014 wereldkampioen in de Laserklasse tijdens het WK in het Spaanse Santander. In 2017 maakte hij de overstap naar de Olympische Finnklasse, waar hij in de huidige wereldranglijst eerste staat. We voerden een geanimeerd gesprek met Heiner via Teams. Niet alleen vanwege corona, maar omdat Heiner momenteel in Lanzarote bezig is met de voorbereiding voor de Olympische Spelen in Tokio (2021) en daar de juiste trainingscondities heeft.
1) Wat is je persoonlijke band met waterrecreatie?
Deze eerste vraag stellen we aan iedereen, maar in het geval van Heiner is het antwoord eigenlijk al bekend. Als zoon van topzeiler Roy Heiner, groeide Nicholas van kleins af aan op aan het water: “Op mijn zesde verjaardag kreeg ik mijn eerste optimist en ben ik in de gracht voor ons huis letterlijk heen en weer gaan varen. Elke keer na school, als er maar een beetje wind stond, dan ging ik in die optimist de gracht op. Ik doe nu topsport, maar het enthousiasme voor het water en de zeilsport is daar in die gracht begonnen. Natuurlijk heb ik het ook van huis uit meegekregen. Van jongs af aan heb ik meegevaren met mijn vader en in de coachboot. Op die manier kwam ik in aanraking met de watersport en heb ik de techniek afgekeken. Ik heb het altijd fantastisch gevonden om in die optimist te zitten, om heen en weer te scheuren en te genieten van de wind en van het water”.
Zichtbaar enthousiast benadrukt Heiner wat er dan zo mooi aan is: “Het gevecht met de elementen, daar geniet ik van. Als de condities extreem zijn, hoge golven, buien, veel wind, dan geeft dat zo’n kick. Het heeft niet alleen met topsport te maken, het is de uitdaging om de boot hard te laten gaan in die condities. Ik heb echt een passie voor water en de elementen. Het geeft een enorme kick en een gevoel van vrijheid”. Die ervaring geldt niet alleen voor zeezeilen, voegt Heiner eraan toe: “Als ik Nederland ben vind ik het ook hartstikke leuk om op Loosdrecht of op de Kaag tegen recreanten een wedstrijd te varen. Dat is natuurlijk heel anders dan wat ik normaal doe, maar ik kan daar ook van genieten. Daar gaat het uiteindelijk om: ga maar gewoon lekker zeilen en geniet van de wind, het water en de boot. Een leven zonder water, dat lijkt me echt een groot gemis”.
2) Wat zie je als belangrijke ontwikkelingen op het gebied van waterrecreatie?
“Als topsporter kijk ik daar natuurlijk een beetje anders tegenaan” vervolgt Heiner. “Je ziet wel dat watersport toegankelijker en laagdrempeliger wordt. Ook door corona hebben meer mensen het water ontdekt. En dat is een goede ontwikkeling. Want hoe meer mensen van water genieten, hoe meer ‘gekken’ zoals ik erbij komen. Ik woon nu in Scheveningen, als je ziet hoeveel mensen daar in het water liggen tegenwoordig. Surfen, kitesurfen, suppen, zeilen, nieuwe vormen als wingsurfen en foilen en ga zo maar door. Het is ook het mooie aan watersport; er zijn zoveel manieren om ervan te genieten. Voor ‘elk wat wils’ zou ik bijna willen zeggen. Een initiatief als ‘Optimist on Tour’ van het Watersportverbond is daarin ook heel belangrijk. Daarmee kunnen ze gewoon midden in een stad een bad maken waar kinderen het zeilen, kanoën en suppen zelf kunnen beleven. Daar gaat het uiteindelijk om: je moet het water zelf beleven, je moet de spetters voelen om te weten hoe leuk het is. Op al deze manieren komen steeds meer mensen in aanraking met watersport en waterrecreatie. En dat is alleen maar goed. Uit al die mensen die genieten van de watersport, komen toch weer vier, vijf of honderd talenten uit voort en daar komen dan weer één of twee olympische kampioenen uit. Voor mij is het belangrijkste dat mensen genieten van het buiten zijn en van het water. Het is zoiets unieks en geeft zo’n gevoel van vrijheid. En doordat de kleding steeds beter wordt, kun je bijna het hele jaar doorgaan. Toen half Nederland twee weken geleden op de schaats stond, lagen de surfers in Scheveningen nog in het water”.
3) Wat zijn belangrijke ontwikkelingen in jouw vakgebied/werkveld in relatie tot waterrecreatie?
Heiner: “Je ziet dat ontwikkelingen uit de topsport doorvloeien naar andere segmenten. Kijk bijvoorbeeld naar het foilen, wat geïntroduceerd is in de America’s Cup in San Fransisco in 2013. Het bestond eigenlijk al heel lang, maar is door de America’s Cup groot gemaakt. Daarna is het in verschillende type boten toegepast en nu sijpelt het door naar het kitesurfen, wingsurfen en er zijn zelfs al golfsurfers met foils. Door dit soort innovaties in de topsport kun je nieuwe belevenissen creëren in andere segmenten van de watersport. En al binnen 10 jaar dus. Daar komen nieuwe mensen op af, maar ook mensen die jaren terug voor het laatst hebben gesurft. Een andere belangrijke ontwikkeling is dat we binnen de bond bezig zijn met de ‘H2 Coachboat’, een experiment met coachboten die aangedreven worden door waterstof. We claimen dat zeilen een schone sport is, maar die rubberboten die achter ons aanvaren, die hebben een verbrandingsmotor. Het zou mooi zijn als we de coachboten emissievrij kunnen laten varen. Het is goed dat we als sport in dit soort projecten het voortouw nemen en het zou mooi zijn als de recreatie daar ook van kan profiteren”.
4) De ambities van Waterrecreatie Nederland zijn gebaseerd op de speerpunten ‘Duurzaamheid’, ‘Routenetwerken en voorzieningen’ en ‘Veiligheid’ met als overkoepelend thema ‘Waterbeleving’. Waar zie je raakvlakken/kansen met jouw activiteiten?
Deze vraag is voor een topsporter misschien wat minder voor de hand liggend, maar Heiner ziet wel degelijk raakvlakken. “Voor ons is het belangrijk dat we veilig en in schoon water kunnen sporten. Het kunnen genieten van de elementen, dat moet gekoesterd worden. Je kunt daaraan ook een bijdrage leveren. Als je kijkt naar de boten van de Vendée Globe (een non-stop solozeilwedstrijd om de wereld zonder hulp van buitenaf, red.), die komen op plekken waar normaal eigenlijk nooit iemand komt. Hoe is de waterkwaliteit op die plekken, zit er daar ook micro-plastic in het water? Niemand weet dat. Die boten nemen daar monsters van het water en zo helpt de sport de wetenschap. Verder proberen wij ook ons steentje bij te dragen. Op plekken als Rio de Janeiro kun je aan de kleur van het water zien hoe het tij is. De baai ligt vol met viezigheid. In Athene is dat net zo. Dan proberen we mensen daar toch bewust van te maken, door daar in de media iets over te roepen. Tijdens training vissen we ook wel eens vuil uit het water, maar het is niet genoeg om echt een verschil te maken. En dat geldt eigenlijk voor waterbeleving en watersport in alle disciplines en op alle niveaus”.
5) Welke kansen moeten er naar jouw idee als eerste worden opgepakt en met wie/welke partijen moet daarvoor worden samengewerkt?
“Dit is voor mij als topsporter lastig te beoordelen”, zegt Heiner. “Maar ik denk dat initiatieven als ‘Optimist on Tour’ nog groter moeten worden uitgezet. Bijvoorbeeld vaker en op meerdere plekken. Het zelf proberen en het zelf beleven is de mooiste manier om mensen aan de watersport te binden. Onze nieuwe sponsor Allianz zet ook echt in op het promoten van de breedtesport. Het Waves-festival van Dorian (van Rijsselberghe, tweevoudig Olympisch Kampioen Windsurfen, red.) is daar ook een mooi voorbeeld van. Dat is een festival op Texel waar topwatersport, breedtesport, muziek en feest gecombineerd worden. Verder zou ik het mooi vinden om scholen meer te betrekken bij watersport. Waarom zou je met een gymles niet af en toe kunnen gaan zeilen of suppen? Het zou echt mooi zijn als je de jeugd op jonge leeftijd kunt enthousiasmeren om te gaan watersporten. En dan het liefst in zoveel mogelijk disciplines, zodat ze kunnen kiezen. We moeten de beleving overbrengen, daarna groeit het vanzelf”.
© Foto’s: Richard Langdon/Ocean Images – Watersportverbond