Interviews met Innovators: Arno Hermans van Sports Vitality Hub - ‘Zwemmers zijn niets anders dan levende schepen’

14 juli 2022  Laatste update: 31 maart 2023

Wat is de rol van innovaties op het gebied van sport? En welke trends en innovaties zien we op dit gebied? We vroegen het aan Arno Hermans, naar eigen zeggen de ‘Most connected sportstech person in The Netherlands’. Wat volgde was een interessant gesprek, wat soms alle kanten op ging, maar interessante ideeën opleverde.

Varend door Breda

Gevraagd naar zijn persoonlijke band met waterrecreatie antwoordt Hermans: “We hebben onlangs een grote opblaasbare boot gekocht. Daar kunnen we met het hele gezin in. We hebben er een elektrische motor bij, en daarmee varen we lekker over de singels van Breda. ’s Avonds even een rondje is echt superrelaxed, leuk ook voor de kinderen. Ook gaan we regelmatig naar de Biesbosch, huren daar een sloepje en gaan we de Biesbosch rond. Inmiddels weten we de mooie plekjes daar wel te vinden. In vakanties zoeken we ook meestal het water op. We gaan vaak naar Noord-Frankrijk, omgeving van Calais, Boulogne-sur-Mer en daar vergapen we ons aan de kiteboarders. Ik vind watersport heel erg fascinerend.”

Van verkeersplanoloog tot initiator

“Ik heb eigenlijk iets heel anders gedaan dan waar ik nu mee bezig ben” zegt Hermans. “Ik heb in Breda gestudeerd en ben van huis uit verkeersplanoloog. Heb daarna heel veel op het gebied van verkeer en planologie gedaan. Na een aantal jaren ben ik verder gegaan naar het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, en daar kwam de sport er eigenlijk bij. Ik kwam daar in contact met Gérard Vroomen, ingenieur van het jaar in 2009. Hij is de oprichter van het racefietsmerk Cervélo. Toen bedacht ik me: zouden er niet meer ingenieurs bezig zijn met sportinnovatie? En zo is uiteindelijk in 2011 de afdeling ‘Sports Engineering’ binnen het Koninklijk Instituut van Ingenieurs opgericht.”

Dat traject heeft Hermans destijds geleid, en dat leidde al snel tot veel diverse activiteiten, vertelt hij: “De eerste die we deden is leuk om even uit te lichten, dat was samen met zwembad De Tongelreep in Eindhoven. Die bijeenkomst leidde tot twintig nieuwe ideeën op het gebied van zwemmen en prestatie. Dat ging over zaken als sneller zwemwater en hoe je dat kunt realiseren. Eigenlijk zijn zwemmers niets anders dan levende schepen, met deze gedachte had ik de interesse van de leden van de afdeling Maritieme Techniek gewekt. Want zwemmers hebben – net als schepen- altijd te maken met weerstand. En als je het dan hebt over scheepvaart is elk druppeltje diesel wat je kunt besparen eigenlijk winst. Zo wordt het verminderen van weerstand dus zowel voor sporters als voor scheepvaart interessant. Zulke vormen van multifunctioneel gebruik vind ik heel interessant. Kun je dingen die je ergens hebt geïnnoveerd ook toepassen in een andere sector? Dat maakt het nou juist zo leuk.”

Hermans vervolgde zijn loopbaan naar de High Tech Campus in Eindhoven waar hij veel in aanraking kwam met startende bedrijven. Daar kwam het idee om die startende bedrijven te combineren met sport en innovatie. “Kan je die in deze combinatie naar een hoger plan tillen?” vroeg Hermans zich daarbij af. “Met een chique term noemen ze dat dan een ‘accelerator’ en zo ben ik in 2016 het eerste acceleratieprogramma in Europa op het gebied van sport en innovatie gestart.” Momenteel is Hermans als ‘business initiator’ actief binnen de Sports Vitality Hub in Breda, wat later uitgebreid aan bod komt. Daarnaast is Hermans lecturer “Trendwatching in Sports” op de Hogeschool van Amsterdam.

Internationaal

Na een aantal programma’s gedaan te hebben kwam het idee om een internationale samenwerking op te zetten. “Nederland is wat dat betreft veel te klein. Toen kwamen we al snel uit bij Denemarken als tweede land. En als het gaat om water en fietsen dan kunnen Nederland en Denemarken elkaar als het ware de hand schudden. Zo is dat gaan groeien en inmiddels faciliteren we nu de verbindingen tussen veel diverse partijen.”

Daarbij ligt de focus vooral op de breedtesport, en minder op topsport, vervolgt Hermans: “Topsport maakt ongeveer 1 procent uit van de totale bevolking, dus dat is commercieel gezien minder interessant. Topsporters zijn interessant als ambassadeur, maar het geld wordt door de ondernemers verdiend met breedtesport en recreatie.”

Uitdagender

Zijn ervaring en achtergrond als verkeersplanoloog komt Hermans ook in zijn huidige rol goed van pas. De gemeente Breda vroeg hem als mede-stakeholder mee te denken over de ontwikkeling van het Seeligkwartier in die stad. Hermans: “Met mijn gezin vaar ik geregeld een rondje over de singels van Breda, in totaal zo’n 5 kilometer. Dat is geweldig leuk om te doen. Er zijn nu plannen om het water nog verder door te trekken, door de stad heen. Ik heb ze toen uitgedaagd om ‘out-of-the-box’ te denken en gevraagd: ‘Kan ik straks met mijn kano naar het werk?’. Ik vind ook dat een gemeente over dat soort connecties moet nadenken. Het zou goed zijn als een kano of sup als een vervoermiddel gezien wordt. Zo worden mensen actief en je maakt het woon-werkverkeer spannender, leuker en uitdagender.”

Zo kun je de omgeving op veel meer manieren aantrekkelijker inzetten, vervolgt Hermans: “Ik vind dat het water op veel meer plekken beter toegankelijk gemaakt zou moeten worden, het is nu nog teveel gereguleerd naar mijn idee. Als ik naar Breda kijk, dan moet ik zoeken naar een plek waar ik makkelijk mijn bootje te water kan laten. Dat kan vaak alleen in een haventje, anderhalve kilometer buiten de singel. Als je het dan hebt over het water terugbrengen in de stad, dan horen dit soort faciliteiten daar ook bij. Water is niet alleen om naar te kijken, maar vooral ook om te gebruiken.”

Multifunctionele parkeerplaatsen

Om iets dergelijks te creëren heeft Hermans ook al een aantal ideeën uitgedacht, samen met studenten. “In binnensteden zijn er heel veel parkeerplaatsen, vaak langs het water. Als je nou een gedeelte van die parkeerplaats opoffert om daar een aanlegsteiger voor je kano, sup of opblaasbare boot te maken. Wat er dan ontstaat, is een soort van U-vorm. Doordat die parkeerplaats hoger dan het water ligt, kun je die heel makkelijk als tribune ontwerpen. Ik heb toen een voorstel gedaan om dat te combineren met een ponton op het water, die je ook onder die tribune kunt wegschuiven. Zo maak je optimaal gebruik van de openbare ruimte en kun je bijvoorbeeld ook voorstellingen geven aan het water. Zo creëer je een heel andere sfeer en maak je op meerdere manieren gebruik van één locatie.”

Sports Vitality Hub

Sinds begin 2021 is Hermans als business initiator actief bij Sports Vitality Hub in Breda. In het kort vormt de ‘hub’ een offline community van ondernemers die zich bezighouden met sport en vitaliteit, legt Hermans uit. “In Breda zijn we op dit moment met ongeveer 30 ondernemers bezig. We kijken nu hoe we op andere plekken in Nederland en Europa allerlei verschillende hubs kunnen gaan ontwikkelen. Het idee is dat we verschillende netwerken aan elkaar koppelen, zodat mensen elkaar gaan ondersteunen en helpen als er vragen zijn. Zo ontstaat er eigenlijk een stukje intervisie tussen die bedrijven, waarmee ze elkaar verder helpen. We zijn nu in een aantal Europese steden in Oostenrijk, Denemarken, Roemenië en België aan het kijken of we daar ook hubs kunnen gaan opzetten. Als je die dan vervolgens met elkaar kunt verbinden, vooral online, creëer je de grootste community op het gebied van sport en vitaliteit.”

Het idee van de community is dat bijvoorbeeld sportbonden of overheden met vragen kunnen aankloppen en dat het netwerk vervolgens wordt opengesteld om de antwoorden te vinden. Hermans geeft een voorbeeld van de samenwerking met Sportbedrijf Rotterdam: “Daar kwam de vraag welke nieuwe innovaties er op het gebied van zwemmen zijn. En hoe kunnen die worden toegepast in het zwembad van de toekomst? Daarop kwamen vanuit verschillende internationale hoeken partijen die zich inschreven op zo’n challenge. Door dat ook Europees te doen, wordt voorkomen dat in ieder land als het ware het wiel opnieuw wordt uitgevonden.”

Actief toerisme

Een ander voorbeeld waar nu aan gewerkt wordt is de ontwikkeling van toeristische belevingsroutes met het Franse JOOKS. “Dit was voorheen een hardloop-app, ‘Runnin’ City’ maar dat wordt nu veel breder getrokken. Wat we met hen willen gaan doen is het ontwikkelen van wat ik noem ‘actief toerisme’. Met deze app kun je op basis van gps-informatie extra informatie krijgen als gebruiker over wat er te beleven is op die locaties. Dat wordt nu ingezet voor hardlopers, die tijdens het lopen op hun oortjes horen welk historisch gebouw ze passeren of wat er in een museum te doen is. Dat concept zijn we nu ook geschikt aan het maken voor watersporters. Als je aan het varen bent krijg je op basis van je locatie meer informatie over toeristische hotspots op de routes die bijvoorbeeld net achter de dijk liggen en daardoor niet zichtbaar. Zo zijn we de gids aan het digitaliseren. En dat is in te zetten voor alle watersporters, niet alleen voor boten, maar ook bijvoorbeeld voor suppers of kanoërs.”

Deze gratis app laat je inmiddels meer dan 200 steden ontdekken en is beschikbaar in zes verschillende talen. “Gemeentes leveren zelf de informatie aan die zij willen delen en het kan zowel interessant zijn voor enerzijds inwoners die hun stad kunnen herontdekken en anderzijds voor toeristen en bezoekers die je op een andere manier laat kennismaken met je stad. Het interessante eraan is dat je van tevoren een route kunt ingeven en tijdens je tocht krijg je de highlights kort te horen. Zo wordt de beleving vanaf het water enorm vergroot. Je voegt als het ware een stukje ‘programmering’ toe aan je infrastructuur, die er toch al ligt. Dat gaat het gebruik ervan enorm doen toenemen. In een ideale situatie zou je daar ook nog de materiaalcomponent aan toe moeten voegen, om alle barrières weg te nemen. Waar kan ik 24/7 een kano huren?”

Trends en ontwikkelingen

Gevraagd naar andere trends en ontwikkelingen heeft Hermans genoeg voorbeelden. “Ik maak vaak gebruik van de 10 megatrends, maar ik zal het hier beperkt houden,” zegt Hermans. “De eerste is het toegenomen belang van duurzaamheid. Een andere is wat ik aging noem. Dan bedoel ik de ‘vergeten doelgroep’ van de ouder wordende mensen. Ouderen worden steeds vitaler, zij ook het aantal e-bikes. Een derde trend is die van de technologie als middel, de digitalisering van de maatschappij waarbij JOOKS een goed voorbeeld is. Dan heb je ook nog een trend zoals de humanisering van onze maatschappij – je mag zijn wie je bent. Dat zijn een aantal belangrijke ontwikkelingen die ik zie.”

Digital detoxing

Een belangrijk trend die Hermans verder ziet, ook voor waterrecreatie, is wat hij noemt de conserveringstrend. “Dat wil eigenlijk zeggen, back to basic en één zijn met de natuur. Ik noem het ook wel eens ‘digital detoxing’, gewoon even zonder mobiele telefoon, zonder computer naar buiten, de natuur in. Waterrecreatie leent zich daar uitstekend voor. En zo kom je veel meer tot rust. Mensen waarderen de natuur ook weer steeds meer.”

Dat hoeft helemaal niet zo ingewikkeld te zijn vervolgt Hermans: “Wat ik nog wel eens mis, vooral als je kijkt naar de traditionele sport, is dat je het uitdagender moet maken. Je moet mensen verrassen, uitdagen en nieuwsgierig maken. Ik heb wel eens voorgesteld om het baantjes trekken gewoon in het open water te gaan doen. Twee lijntjes spannen en kijk maar hoe je keert! En als er boten voorbijvaren, dat maakt allemaal niet zoveel uit. Het gaat erom dat je mensen op een andere manier kennis laat maken met water. En dat kan in wedstrijdvorm, maar je kunt het ook gewoon ergens in een binnenstad doen. Het water wordt steeds schoner, dus dat biedt enorme kansen voor recreatie. Ik kom regelmatig in Kopenhagen, daar liggen zwembaden in de rivier Sont. Ik heb daar met de architect die het bedacht heeft over gehad, daar hadden ze allerlei ideeën om mensen te prikkelen. In de Amstel heeft ook wel eens een zwembad gelegen, maar dat was zo’n saaie rechthoek. Waarom maak je daar geen rare vormen in, en een platform erbij waar je vanaf kunt duiken. Dat hebben ze in Kopenhagen ook gedaan in de vorm van een tribune, dus je kunt daar ook gelijk kleine voorstellingen organiseren. Daardoor is het niet alleen een voorziening om te zwemmen, maar kun je het ook dubbel gebruiken. Daar ligt naar mijn idee juist de hele grote winst, in dat dubbele gebruik. Bovendien kun je dan twee budgetten bij elkaar leggen, dus je hebt veel meer mogelijkheden”.

islands brygge, kopenhagen
Het ‘havenbad’ in Kopenhagen, foto via Wikipeda.

Vorig artikel Volgend artikel
Meld u aan voor de nieuwsbrief

Twitter