In de ‘Balans van de Leefomgeving’ geeft het Planbureau voor de Leefomgeving tweejaarlijks wat de staat is van de leefomgeving in Nederland. Meer dan ooit staat de leefomgeving in het middelpunt van de politieke en maatschappelijke belangstelling. Voor alsnog lijkt het niet haalbaar een om een aantal belangrijke leefomgevingsdoelen voor 2030 te gaan behalen. Wonen, biodiversiteit, klimaat, landbouw en stikstof zijn noodzakelijke onderwerpen om fundamentele keuzes over te maken met het oog op de lange termijn.
In de Balans van de Leefomgeving 2023 staan vier grote leefomgevingsopgaven centraal: Klimaatverandering en energie, Circulaire economie, Natuur, landbouw en voedsel, en ontwikkelingen in Stad en regio. Sinds de laatste uitgave van de Balans van de Leefomgeving is er op deze thema’s veel nieuw beleid in gang gezet, maar de uitvoering en praktijk hiervan blijkt niet zonder tegenstand. Veel beleid op het gebied van leefomgeving komt op lokale en regionale schaal bij elkaar en de afstemming van doelen op deze 2 schalen is vaak complex.
Oog op de lange termijn
Vooral de doelen rondom waterkwalitiet (KRW), natuurherstel (VHR), het flink verminderen van het grondstofgebruik, het realiseren van 900.000 woningen en het met 55% verminderen van de CO2- emissies lopen het risico niet te worden behaald. Ook om het doel om in 2050 klimaatneutraal te zijn heeft een visie en beleidsagenda voor de komende decennia nodig. Hierbij lijken ingrijpende keuzes onvermijdelijk te zijn.