Jeroen Kemperman is Senior Manager Strategy & Business Development van Zilveren Kruis.
1) Wat is je persoonlijke band met waterrecreatie?
“Dat is een vrij passieve band,” begint Kemperman. “Eigenlijk is het tweeledig. In de eerste plaats vind ik water fijn en fascinerend om naar te kijken. Ik woon ook aan een van de grachten van Amsterdam. Water doet wat met je gevoel, het geeft rust en zo heb ik er echt wat mee. Ik was als klein kind al gefascineerd door de zee en de vraag hoeveel water er wel niet in de zee moet zitten.” In de tweede plaats heeft Kemperman een meer sportieve band met water: “Ik vind zwemmen wel fijn, lekker drijven in het een meer bijvoorbeeld. Ik heb een aantal keer aan een triatlon meegedaan. Ik moet wel bekennen dat als onderdeel van de triatlon, zwemmen het minst favoriete onderdeel is. Ik vind zwemmen vooral op vakantie leuk, ik spring hier niet iedere dag de gracht in,” zegt Kemperman lachend. “Je ziet overigens wel dat er steeds meer in de grachten van Amsterdam gezwommen wordt, maar ik doe er niet aan mee. Mijn kinderen overigens wel.”
2) Wat zie je als belangrijke ontwikkelingen op het gebied van waterrecreatie?
Kemperman: “Als het gaat om meer beweging, kan waterrecreatie een belangrijke rol spelen. Vooral als we kijken naar het voorkomen en terugdringen van de meer chronische aandoeningen, aandoeningen die het gros van de zorgkosten veroorzaken. Dat zijn meer stofwisseling-gerelateerde aandoeningen, zoals diabetes, hartaandoeningen of bijvoorbeeld COPD. Die worden vooral veroorzaakt door de manier waarop mensen leven. De mate van beweging en voedingspatroon spelen daarin een belangrijke rol. We weten dat je met kleine stapjes moet beginnen als we mensen willen helpen hun gedrag te veranderen. Kleine stapjes om je gezondheid te verbeteren, door bijvoorbeeld wat meer beweging in het dagelijks leven in te bouwen. Een paar dingen lenen zich daar goed voor en zijn laagdrempelig, namelijk wandelen, fietsen maar ook zwemmen hoort daarbij. Het voordeel van deze vormen van beweging is dat het van oudsher vrij goed past in de Nederlandse cultuur. Het is daarnaast vrij goed in te bouwen in het dagelijks leven en is breed toegankelijk voor veel mensen. Bijvoorbeeld ook voor mensen met flink overgewicht, of voor mensen boven de 70 is zwemmen nog steeds goed te doen. Zwemmen hoort daarmee dus heel erg tot de basale, breed beoefende sporten die heel laagdrempelig zijn.”
Gevraagd naar de rol van andere type watersporten zegt Kemperman: “Wij denken heel erg over gezondheid als een totaalplaatje. Daarbij gaat het om het lichaam – beweging en voeding-, het gaat om de geest, waarbij ontspanning, slaap en dat soort dingen een rol spelen. En het gaat om de hele omgeving er omheen, die dit soort dingen stimuleert. De fysieke omgeving speelt daarin ook een rol, bijvoorbeeld de aanwezigheid van water of groen. Maar ook om de relaties, bijvoorbeeld relaties met andere mensen. Eén van de dingen die daar relevant in is, is de mate waarin mensen kunnen ontspannen. Het gaat erom dat je het ontspannen op een goede manier in je leven inbouwt. En water geeft daarvoor heel veel mogelijkheden voor mensen om dat te doen. En het gaat daarbij ook om dingen als vissen en varen. Je kunt het hebben over yoga en mindfullness als snel groeiende en hippe manier om te ontspannen, maar hele generaties ontspannen juist van oudsher aan de waterkant door naar een dobber te kijken tijdens het vissen. Datzelfde geldt voor zeilen, voor heel veel mensen is dat de ultieme ontspanning doordat ze gelijk helemaal weg zijn. Dus watersport helpt niet alleen in de fysieke zin, maar zeker ook in de geestelijke zin omdat het mensen de gelegenheid geeft er even ‘uit’ te zijn. Water doet wat dat betreft dus wel mooie dingen met mensen en heeft een positieve invloed op de mentale en fysieke gezondheid van mensen. We moeten eraan werken om het buitenwater weer meer voor ons in te zetten als gebied waar je aan je mentale en lichamelijke gezondheid werkt, zonder dat het voelt alsof je aan je gezondheid aan het werken bent.”
Ook in de gracht voor de deur ziet Kemperman veranderingen in waterrecreatie: “Het aantal bootjes is flink toegenomen. Maar die bootjes zien er ook heel anders uit dan jaren geleden, het niveau is gestegen. Ik noemde verder al dat je steeds meer mensen ziet zwemmen. Daarnaast zie je steeds meer mensen suppen, dat is echt flink toegenomen. En als je geluk hebt is het schaatsen op de gracht natuurlijk een jaarlijks hoogtepunt.”
3) Wat zijn belangrijke ontwikkelingen in jouw vakgebied/werkveld?
“Als verzekeraar maken wij een ontwikkeling door van ‘het betalen van zorg’, puur het vergoeden en regelen van goede zorg, naar zorgen dat mensen een betere gezondheid hebben en minder aandoeningen krijgen of de effecten ervan verminderen”, vertelt Kemperman. “Dat vraagt in veel gevallen om een gedragsverandering in het dagelijks leven. Dat doe je door de omgeving van mensen te veranderen en door henzelf te veranderen, liefst allebei tegelijk. Als verzekeraar proberen we mensen te helpen om zelf na te denken over wat ze kunnen doen om meer te bewegen en om iets gezonder te eten. Als je het dan hebt over het aanpassen van de omgeving en om mensen te stimuleren gebruik te maken van de omgeving, dan speelt water daarin een belangrijke rol. De groep fanatieke actieve watersporters is ook interessant, maar dat is niet de groep om wie we ons het meest druk maken als het gaat om chronische aandoeningen. Juist voor de groep die we wat meer willen laten bewegen door te wandelen of te zwemmen is water in de omgeving interessant. Zo helpt water om Nederland gezond te houden. We hebben liever dat het dagelijks leven de zorg overneemt dan andersom, ook voor mensen met chronische aandoeningen gaat het er om wat je wel kunt en mensen te helpen en stimuleren gezond te blijven. Daar liggen misschien ook kansen voor het suppen, bijvoorbeeld als valpreventie. Daarbij gaat het om balans en stevige spieren. In plaats van mensen leren hoe ze moeten vallen, zou ik ‘Suppen met senioren’ een heel goed idee vinden”, zegt Kempermand lachend.
4) De ambities van Waterrecreatie Nederland zijn gebaseerd op de speerpunten ‘Duurzaamheid’, ‘Routenetwerken en voorzieningen’ en ‘Veiligheid’ met als overkoepelend thema ‘Waterbeleving’. Waar zie je raakvlakken/kansen met jouw vakgebied?
Kemperman: “We vinden het belangrijk dat de omgeving gezond leven stimuleert om zorg te voorkomen maar dat gaat verder dan zorgbehandelingen die we kunnen vergoeden. Net als jullie hebben we daarmee te maken met de verschillende stakeholders met wie je samen probeert dingen te bereiken. Daarbij zijn we als Zilveren Kruis onderdeel van Achmea en zijn we ook actief in bijvoorbeeld investeringen in vastgoed voor wonen en zorg. Wij komen ook terecht in dialogen als ‘hoe zit een bestemmingsplan in elkaar?’ of ‘hoe richt je überhaupt de stad in?’. Op een dusdanige manier dat iedereen daar wat aan heeft. Wij proberen dus wel degelijk met partijen te schakelen bijvoorbeeld als het gaat om de vraag: hoe richt je nou de waterhuishouding zo in dat je daar makkelijk en efficiënt gebruik van kunt maken. Wij kunnen bijvoorbeeld wel stimuleren dat er in bestemmingsplannen wordt nagedacht over ruimte voor recreatie. Water is in die zin ook op verschillende manieren in te zetten. Ik heb in het laatste boek dat ik heb geschreven – De Amsterdamse droom – ook het verhaal opgenomen hoe de grachtengordel is aangelegd en waarom dat is ontstaan. Voor vervoer, afvoer maar ook omdat er grond nodig was om straten te bouwen. Die multi-inzetbaarheid is nog steeds interessant. Dubbel gebruik van de schaarse ruimte is heel belangrijk, dat geldt voor de straat maar ook voor water. Daar kun je als maatschappij dieper over nadenken, hoe kun je het water wat je al hebt, voor verschillende doelen inzetten? Als je Nederland van boven bekijkt, zie je hoeveel water er in Nederland is. En dat ligt er gewoon al, dat is interessant als je het afzet tegen bijvoorbeeld de beperkte ruimte die beschikbaar is voor sportvelden. En daarom moet je het ook schoon en veilig houden en zo inrichten dat het ook gebruikt kan worden. En door er duurzaam mee om te gaan. Wij kunnen Als Achmea investeren in dat soort bestemmingsplannen en als Zilveren Kruis misschien mensen stimuleren om daar meer gebruik van te maken om te bewegen en ontspannen.”
5) Welke kansen moeten er naar jouw idee als eerste worden opgepakt en met wie/welke partijen moet daarvoor worden samengewerkt?
“Ik denk dat er twee interessant kunnen zijn als speerpunten,” antwoordt Kemperman. “Ten eerste: hoe kan je in bestemmingsplannen nadenken over de multi-purpose inzet van water als beweeg- en recreatiegebied, op een duurzame manier die vanuit maatschappelijk perspectief ook nog helpt bij het beheersen van de klimaatrisico’s. Hoe verhouden we ons tot water, en hoe kunnen we in de inrichting van de omgeving water meer inzetten? Ik vind dat een interessante vraag waar we naar mijn gevoel nog niet klaar mee zijn. Dan gaat het dus om de omgeving veranderen. Daarnaast gaat het om de mensen veranderen. Daarbij vind ik het interessant om na te denken over de vraag hoe we water daarbij nog meer kunnen inzetten en mensen stimuleren om water te gebruiken, om te ontspannen en om te bewegen. Dan hebben we het over dingen als zwemmen, suppen, wandelen en bijvoorbeeld vissen. Het gaat om het inzetten van water als een heel laagdrempelige gratis manier om te werken aan je ontspanning en beweging. Het zou toch fantastisch zijn als we dat ‘Suppen met senioren’ groot kunnen maken.”
© foto boven: Pip Kemperman
Gerelateerde interviews:
- Vijf vragen aan: Nicholas Heiner – ‘Je moet de spetters voelen om te weten hoe leuk het is’
- Vijf vragen aan: Friso de Zeeuw – ‘Water in relatie tot ontwikkelen is aantrekkelijk’
- Vijf vragen aan Harry Boeschoten – ‘We moeten leren denken in netwerken‘
- Vijf vragen aan Arjan de Zeeuw (RCE) – ‘Vergroot de beleving door kennis toe te voegen‘
- Vijf vragen aan Michael Huijser – ‘Water verbindt echt‘
- Vijf vragen aan Wesley dos Santos – ‘Het gevoel van vrijheid op het water moet iedereen ervaren’
- Vijf vragen aan Hugo van der Poel – ‘Denk na over een landelijk recreatiebeleid’
- Vijf vragen aan Ankie van Dijk – ‘Zorg dat mensen dichtbij huis aan hun vitamine groen of blauw komen‘